Gitara elektryczno-akustyczna

Gitara elektryczno-akustyczna (Electric acoustic guitar, Acoustic electric hollow-body, Acoustic electric arch top)

Jest to gitara akustyczna typu „gibsonka" wyposażona w przetworniki elektromagnetyczne.

Jak pamiętamy, już w samej budowie gitar,,orkiestrowych" nie kładziono nacisku na brzmienie głośne, ale na klarowność, wyrównany dźwięk oraz wygodę gry. W przypadku gitary elektryczno-akustycznej płyta rezonansowa obciążona jest najczęściej dwiema przystawkami, czterema potencjometrami, przełącznikiem przystawek, nieraz gniazdem wyjściowym, a na dodatek elementami elektronicznymi wewnątrz pudła rezonansowego. Osłabienie brzmienia akustycznego nie ma tu jednak takiego znaczenia, bowiem wzmacniany elektrycznie jest jedynie dźwięk strun gitary.

Pudło rezonansowe

Wydawałoby się, że pudło rezonansowe jest zbędne, skoro przystawka elektryczna odbiera tylko drgania strun, a rezonans płyty nie ma żadnego wpływu na przystawki (w droższych modelach przystawki umieszczane są nawet na specjalnych izolujących je od drgań płyty rezonansowej amortyzatorach). Bezpośredniego wpływu drgań płyty na przystawki rzeczywiście nie ma, ale za to jest pośredni. Inaczej drga struna mająca pod sobą pudło rezonansowe, a inaczej gdy go nie ma. Różnica charakterystyki drgań jest wystarczająca, aby odróżnić barwę gitary elektryczno-akustycznej od tzw. „deski", słysząc dźwięki jedynie za pośrednictwem przystawki elektrycznej i wzmacniacza z głośnikiem.

Trzeba dodać, że najdroższe modele gitar jazzowych nie mają niczym obciążonej przedniej płyty. Np. Gibson Citation ma przystawkę zamocowaną do końca gryfu, a gniazdo i potencjometr na kołnierzu ochronnym. Wówczas zelektryfikowanie gitary nie osłabia walorów pudła rezonansowego, a dźwięk mimo zrozumiałej przewagi brzmienia gitary elektrycznej jest jednak bardzo „akustyczny".

Przetworniki

Najczęściej gitara elektryczno-akustyczna wyposażona jest w dwa przetworniki elektromagnetyczne umieszczone: jeden przy podstawku o ostrym i wysokim brzmieniu oraz drugi, umieszczony przy końcu gryfu, dający brzmienie miękkie i ciemne. Odległość przystawek od strun na ogół jest regulowana przez podwyższanie lub obniżanie przystawek. Niektóre firmy produkują też przystawki, które mają możliwość regulacji odległości do każdej struny z osobna.

Przełącznik przystawek jest trójpozycyjny i umożliwia włączenie każdej przystawki osobno oraz obu naraz. Większość gitarzystów jazzowych jednak używa tylko przystawki znajdującej się przy gryfie, stąd popularne są również instrumenty z jedną przystawką. Z czterech potencjometrów dwa umożliwiają płynną regulację siły głosu poszczególnych przystawek, dwa następne to korektory regulujące barwę tonu.

Konstrukcja

Konstrukcja gitary elektryczno-akustycznej w porównaniu z gitarą akustyczną typu orkiestrowego w jeszcze większym stopniu jest wygodniejsza do gry, precyzji strojenia itp. Progi, pozbawione ostrych krawędzi, są nieraz poszerzone do 3 mm, a ich ilość zwiększona do 20 lub 22. Z reguły oprócz wysunięcia gryfu co najmniej do XIV pozycji, stosuje się wycięcie pudła rezonansowego pod gryfem, co razem znakomicie ułatwia praktyczne rozszerzenie skali gitary w górę. Zaokrąglony gryf, węższa szyjka ułatwia pracę lewej ręki i stwarza większe możliwości techniczne. Wewnątrz szyjki instrumentu umieszcza się zazwyczaj stalowy pręt, który za pomocą specjalnej nakrętki można skracać lub wydłużać, przez co w mniejszym lub większym stopniu przeciwdziała się wyboczeniom szyjki spowodowanym siłą naciągu strun.

Mostek

Mostek, którego wysokość jest regulowana, zazwyczaj ma ruchome, niezależne na każdą strunę klocki, suwające się wzdłuż strun w granicach 5-10 mm. Regulując je za pomocą specjalnych śrubek, możemy ustawić mcnzurę każdej struny osobno, tak aby dźwięki były czyste we wszystkich pozycjach. Warto jednak wiedzieć, że mostki takie powodują osłabienie rezonansu przedniej płyty.

Niekiedy do strunnika przymocowuje się specjalne mikrostrojniki (większe od skrzypcowych, ale mniejsze od wiolonczelowych), umożliwiające precyzyjniejsze nastrojenie instrumentu niż za pomocą maszynek znajdujących się na główce gitary.

Barwa dźwięku

Gitary elektryczno-akustyczne mają bardzo wyrównany i „okrągły" dźwięk, najwłaściwszy moim zdaniem dla muzyki jazzowej, selektywny ton w dole, wyrazistą średnicę oraz śpiewną górę. Cechy te sprawiły, że prawie wszyscy wybitni gitarzyści grający główny nurt jazzu, używają gitar elektryczno-akustycznych. Często są to instrumenty firmy Gibson, odznaczające się bardzo wysoką jakością.

Półpudło

Do gitar elektryczno-akustycznych trzeba zaliczyć również gitary elektryczne posiadające tzw. „półpudło”, tj. pudło rezonansowe, którego boczki są o połowę niższe od normalnej wysokości (Semi-hollow body). Pudło rezonansowe zwężone do 4-5 cm ma minimalne znaczenie w sensie wzbogacenia barwy gitary elektrycznej, tym bardziej, że często stosuje się wzmocnienia płyty wierzchniej grubymi, drewnianymi blokami. Wielu gitarzystów jednak grywa na tego typu gitarach, a jednym z powodów jest dość duża uniwersalność tych instrumentów. Półpudło jest to forma przejściowa do następnego typu gitary - gitary elektrycznej.

Elektryczno-akustyczna, gitara